PM Kisan Samman Nidhi Yojana વિશે લોકો પાસે હજુ પણ ઘણાં confusion છે. “Eligible કોણ? Disqualified કોણ? મેં apply કરું તો reject કેમ થાય?” — આ બધું almost દરરોજ farmers પૂછતા રહે છે. So I thought… let’s break it down in the simplest possible way.
PM-KISAN 2019થી nationwide farmer support system જેવી બની ગઈ છે. દર વર્ષે ₹6,000 સીધા bank account માં આવે છે — three installments of ₹2,000 each. પરંતુ આ benefit બધા માટે નથી… rules થોડા strict છે. Official site
PM Kisan Eligibility Criteria (પાત્રતા નિયમો)
1. “Farmer Family” એટલે શું?
Scheme મુજબ farmer family એટલે — husband, wife અને 18 વર્ષથી ઓછા બાળકો.
Familyમાંથી માત્ર one member જ PM-Kisan નો લાભ લઈ શકે.
2. જમીન હોવી ફરજિયાત (Land Ownership is the core rule)
આ Schemeનો સૌથી important rule —
ખેડૂતના નામે જમીન હોવી જ જોઈએ.
- શરૂઆતમાં માત્ર 2 hectares સુધીના small & marginal farmers eligible હતા.
- But now, all landholding farmers are eligible, regardless of land size.
- Land record (જેમ કે 7/12, Khatauni, RoR) government database માં 1 Feb 2019 સુધી updated હોવું જોઈએ.
Joint land હોય તો only one beneficiary per family.
3. જમીન farming માટે use થવી જોઈએ
Agricultural land farming માટે actual use થતી હોવી જોઈએ.
Non-agricultural land?
Plotting? Commercial use?
→ Not eligible.
4. Aadhaar + Bank Account Linking
PM-KISAN amount DBT દ્વારા આવે છે. So:
- Aadhaar compulsory
- Bank account must be Aadhaar-linked
- e-KYC પણ જરૂરી (OTP કે biometric બંને ચાલે)
Without e-KYC, installment અટકી જાય છે — simple as that.
PM Kisan માં કોણ eligible નથી?
કેટલાક લોકો પાસે જમીન હોવા છતાં scheme મળે જ નહીં, કારણ કે તેઓ નીચેના માંથી કોઈ એક categoryમાં આવે છે:
1. Institutional Landowners
Trust, companies, societies — not eligible.
2. High-Income Group
- Income tax payer (farmer or family member)
- Government employee અથવા PSU કર્મચારી (Group-D/MTS સિવાય)
- ₹10,000+ monthly pensionရતા retirees (Group-D/MTS સિવાય)
3. Professionals
Doctors, CAs, engineers, lawyers — professional income હોવાથી PM-KISAN benefit મળતો નથી.
4. NRIs under Income Tax Act
NRI → Not eligible.
5. Tenant Farmers / Sharecroppers
જમીન “own” નથી?
Then even if you’re doing farming → Scheme નહીં મળે.
Important Note
Fake documents અથવા ખોટી માહિતી આપશો તો benefit બંધ થઈ જશે અને પાછો લેનારો પડશે. Government એ આ rule very strict રાખ્યો છે.
જો primary beneficiary નું મૃત્યુ થાય તો?
Familyમાંથી husband, wife અથવા adult child replacement beneficiary બની શકે છે —
પરંતુ તેમને eligibility criteria match થવું જોઈએ.
Local revenue officeમાં application કરવું પડે છે.
Frequently Asked Questions
1. If my land is in my father’s name, can I get PM-KISAN?
No. Benefit માત્ર landholder ને જ મળે છે. જમીન તમારા નામે હોવી જરૂરી છે, even if you are the one doing the actual farming.
2. e-KYC ના કરાવ્યું હોય તો installment આવે?
Mostly no. Pending installments automatically “on hold” પર જઈ જાય છે. Once you complete e-KYC, payment resumes.
3. Joint land હોય તો પરિવારના બે લોકો લઈ શકે?
No. Joint landમાં પણ only one beneficiary per family.