ખેડૂત માટે પાક ફક્ત ઉપજ નથી – એ તો પરિશ્રમ, આશા અને પરિવારના ભવિષ્યની કડી છે. પણ જ્યારે પાક પછીનો સમય મુશ્કેલ બની જાય, ત્યારે દરેક ખેડૂત રાહ જુએ છે સરકારની મદદની. એ જ રાહતનું કારણ છે PM કિસાન યોજના.
હવે વાત એવી છે કે દિવાળી પહેલાં જ 21મી કિસ્તના ₹2000 ઘણા ખેડૂતોના ખાતામાં જમા થવાની આશા છે. કેટલાક રાજ્યોમાં તો રકમ આવી પણ ગઈ છે! તો ચાલો જાણીએ કે તમારું નામ લિસ્ટમાં છે કે નહીં અને કેવી રીતે PM કિસાન યોજનાની 21મી કિસ્તનો સ્ટેટસ ચેક કરી શકાય.
શું છે PM કિસાન યોજના?
પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિ યોજના (PM Kisan Yojana) એ કેન્દ્ર સરકારની એવી યોજના છે જે દર વર્ષે ખેડૂતોને ત્રણ હપ્તામાં ₹6,000ની સીધી સહાય (DBT) આપે છે.
દર 4 મહિનામાં એક હપ્તો — એટલે કે દર કિસ્ત ₹2,000ની. આ રકમ સીધી ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં જમા થાય છે, જેથી ખેડૂત પોતાના ખેતીના ખર્ચ, બીજ, ખાતર અને કુટુંબની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકે.
આ યોજના હેઠળ અત્યાર સુધી કરોડો ખેડૂતોએ લાભ લીધો છે. પણ આ વખતે ઈ-કેવાયસી (e-KYC) પૂર્ણ ન કરનારાઓ માટે થોડી ચિંતા છે.
દિવાળી પહેલાં 21મી કિસ્ત આવશે?
હા, એવી શક્યતા ખૂબ જ વધારે છે!
માહિતી અનુસાર 20 ઑક્ટોબર 2025 સુધી કેન્દ્ર સરકાર 21મી કિસ્ત જારી કરી શકે છે.
જમ્મુ-કાશ્મીર, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલ પ્રદેશના ખેડૂતોના ખાતામાં પહેલેથી જ પૈસા ટ્રાન્સફર થઈ ગયા છે.
આ નિર્ણય એ માટે લેવાયો કે આ રાજ્યોમાં તાજેતરમાં ભારે વરસાદ અને પૂરના કારણે ફસલોને મોટું નુકસાન થયું હતું. તેથી સરકારએ રાહતરૂપે આ રાજ્યોને પહેલેથી જ સહાય આપી દીધી છે.
આ વખતે ખેડૂતોને મળ્યો વધુ એક ભેટરૂપ લાભ
11 ઑક્ટોબરે પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ખેડૂતો માટે એક મોટું પેકેજ જાહેર કર્યું — જેમાં ₹42,000 કરોડથી વધુની યોજનાઓનો શિલાન્યાસ કર્યો.
આમાં ખાસ બે યોજનાઓ છે:
- પ્રધાનમંત્રી ધન-ધાન્ય કૃષિ યોજના
- પ્રધાનમંત્રી મિશન દળહન આત્મનિર્ભરતા યોજના
આ યોજનાઓનો હેતુ એ છે કે ખેડૂતોની આવક દોગણી થાય અને કૃષિ ક્ષેત્રમાં વધુ મજબૂત માળખું ઉભું થાય.
ક્યારે આવશે તમારા ખાતામાં પૈસા?
ગત વર્ષોમાં કિસ્તની તારીખો આવી હતી:
- 2023માં કિસ્ત 15 નવેમ્બરે આવી હતી
- 2024માં 18મી કિસ્ત 5 ઑક્ટોબરે જારી થઈ હતી
આ ગણતરીથી જોવામાં આવે તો 2025ની 21મી કિસ્ત હવે કોઈ પણ સમયે આવવાની શક્યતા છે.
જો તમારું નામ લિસ્ટમાં છે અને બધા દસ્તાવેજ અપડેટ છે — તો દિવાળી પહેલાં તમારું ખાતું પણ ખુશ થઈ જશે!
આ ખેડૂતોએ નહીં મળે સહાય
જો તમે નીચેની ભૂલો કરી છે, તો તમારું પૈસા આવવાનું અટકી શકે છે:
- e-KYC પૂર્ણ નથી કર્યું
- આધાર નંબર બેંક ખાતા સાથે લિંક નથી
- ખોટો IFSC કોડ અથવા અકાઉન્ટ નંબર આપ્યો છે
- બેંક અકાઉન્ટ બંધ છે
- નામ અથવા માહિતીમાં ભૂલ છે
તો જો તમારું નામ લિસ્ટમાં નથી, તો શક્ય છે કે ઉપરની કોઈ બાબતનું સુધારણું કરવાનું બાકી છે.
PM કિસાન યોજનાનો સ્ટેટસ ચેક કેવી રીતે કરવો? (Step-by-Step)
તમારું નામ લાભાર્થી યાદીમાં છે કે નહીં — એ ચેક કરવું ખૂબ સરળ છે.
- સૌપ્રથમ https://pmkisan.gov.in વેબસાઇટ ખોલો
- હોમપેજ પર ‘કિસાન કોર્નર’ (Farmer Corner) વિકલ્પ પસંદ કરો
- હવે ‘લાભાર્થી યાદી (Beneficiary List)’ પર ક્લિક કરો
- તમારું રાજ્ય, જિલ્લા, તાલુકો અને ગામ પસંદ કરો
- હવે ‘રિપોર્ટ મેળવો (Get Report)’ પર ક્લિક કરો
જો તમારી વિગતો સાચી હશે, તો યાદીમાં તમારું નામ દેખાશે અને તમે ખાતામાં રકમ ટ્રાન્સફર થવાની રાહ જોઈ શકો છો.
એક સાચી વાર્તા – રાહ પછી ખુશી
રાજકોટ જિલ્લાના નિતિનભાઈ વર્ષોથી ખેતી કરે છે. છેલ્લા વર્ષમાં પૂર અને કટોકટીના કારણે પાકને મોટું નુકસાન થયું. જ્યારે PM કિસાન યોજનાની 20મી કિસ્ત આવી, ત્યારે એ રકમથી તેમણે બીજ અને ખાતર ફરીથી ખરીદ્યા.
એ કહે છે, “સરકારની આ સહાય ન હોત, તો કદાચ અમે આ સિઝનમાં ખેતી શરૂ ન કરી શકતા. એ ₹2,000 મારી માટે આશાનું બીજ છે.”
વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ)
1. PM કિસાન યોજનાની 21મી કિસ્ત ક્યારે આવશે?
સરકાર દ્વારા દિવાળી પહેલાં, એટલે કે 20 ઑક્ટોબર 2025 સુધી, કિસ્ત જારી થવાની સંભાવના છે.
2. કેટલા રૂપિયા મળે છે આ યોજનામાં?
દર ચાર મહિનામાં ₹2,000, એટલે કે વર્ષમાં કુલ ₹6,000 મળે છે.
3. e-KYC ફરજિયાત છે?
હા, e-KYC કર્યા વગર કિસ્ત તમારા ખાતામાં જમા થશે નહીં.
4. મારું નામ લિસ્ટમાં કેવી રીતે ચેક કરવું?
pmkisan.gov.in પર જઈને “Beneficiary List” વિભાગમાં તમારી માહિતી નાખો અને ચેક કરો.
5. જો ખાતામાં પૈસા ન આવે તો શું કરવું?
આપના બેંકમાં માહિતી સુધારણું કરો અને ફરી ચેક કરો — સામાન્ય રીતે આગામી રાઉન્ડમાં રકમ ટ્રાન્સફર થઈ જાય છે.
અંતિમ વિચાર – ખેડૂતના હાથમાં ફરી આશાની કિરણ
ક્યારેક એક નાનો હપ્તો પણ મોટા બદલાવ લાવી શકે છે.
PM કિસાન યોજના એ એવી પહેલ છે જે દરેક ખેડૂતને બતાવે છે કે સરકાર તેની સાથે છે.
જો તમે હજી સુધી e-KYC પૂર્ણ કરી નથી, તો આજે જ કરો. કારણ કે તમારું સપનું, તમારી મહેનત અને સરકારની મદદ — ત્રણેય મળીને જ સચ્ચી ખુશહાલી બનાવે છે.